Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΡΕΙΑ - Η ΚΑΤΩΚΟΠΙΑ : ΥΠΟ ΚΑΤΟΧΗ

Στην αϊφόρο ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής ουσιαστική  υπήρξε  η κατασκευή και λειτουργία  του Σιδηρόδρομου  που από το 1904 -1951  συνδέει την  κατεξοχήν αγροτική περιοχή του Μόρφου-Λεύκας με το κυριότερο εμπορικό  λιμάνι της Κύπρου, την Αμμόχωστο.

Στην δεκαετία 1940-1950  οι νέοι τρόποι άντλησης  και διάθεσης των υδάτινων πόρων   κάνουν την εμφάνιση τους. Οι νέοι άνθρωποι της εποχής εκείνης δραστηριοποιούνται.

Ουσιαστικά άνθρωποι εχούμενοι από πλούσιες οικογένειες όπως Κυριάκος Πρωτοπαπάς Γ.Κερκιδης, ο Χατζηγιορκάτσης,ο Αστρας,ο Λοιζαράς  ο Νικολής Πρωτοπαπάς, ο Χριστόδουλος  Μέττας , Λ. Οικονομίδης , ο Τσίλλαρκας  ο  Τζυρκαλλής , ο Κούνος , "κτυπούν"και βρίσκουν  φλέβα χρυσού.
Το νερό  αρχίζει  να τρέχει και να ποτίζει νέες και άγονες περιοχές .

Τα εσπεριδοειδή, τα καρότα  είναι οι νέες πλέον καλλιέργειες που προτιμούνται.  
Πορτοκαλιές, τα περίφημα Γιαφίτικα κάνουν σιγά-σιγά την πρωτοπαρουσία τους.
Στα κλεφτά τότε όλοι οι μικροί ζαβολιάρηδες της Κατωκοπιάς μπαίναν κρυφά στα λιγοστά και ονομαστά τότε των εχόντων και επώνυμων Κατωκοπιτών  περβόλια και γεύονταν την γλύκα  του απαγορευμένου τότε καρπού.
Με την ανόρυξη διατρήσεων αρχίζει ένας νέος αγώνας δρόμου.
Από την δεκαετία του 1950-1960 αρχίζει να ροδίζει μια νέα εποχή.
Ο δεύτερος παγκόσμιος Πόλεμος με όλα τα   κακά επακόλουθα του αποτελεί παρελθόν.
Η νέα τεχνολογία αρχίζει να κάνη την εμφάνιση της.

Γύρω στο 1956-57 και κατά την διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα η Κατωκοπιά ηλεκτροδοτείται με την παρέμβαση και υπογραφή του Τουρκοκύπριου κοινοτάρχη του χωριού Αργάκη λόγο της παθητικής αντίστασης των κατοίκων.(Πέτρος Κ.Πούρουτος-2002) Το πόσιμο νερό διακλαδώνεται στα κεντρικά σημεία του χωριού με βρύσες (φουντάνες) αφού πρώτα με απαίτηση των κατοίκων  προς την αποικιοκρατική Κυβέρνηση  κατασκευάζετε το πρώτο κοινοτικό υδραγωγείο.
Η υδροδότηση με πόσιμο νερό με  βρύσες συνεχίζεται  μέχρι  και μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γύρο στο 1960-61  αρχίζει η εγκατάσταση πόσιμου νερού εντός των κατοικιών.
Η  ιδιωτική πρωτοβουλία ταυτόχρονα δραστηριοποιείται και νέοι αρδευτικοί σύνδεσμοι δημιουργούνται.
Ένα πολύπλοκο και καλά οργανωμένο δίκτυο με κανάλια(αυλάκια) και μεταλλικές και αμιαντέτινες  σωλήνες διοχέτευσης του νερού για πότισμα  απλώνεται σε όλη την περιοχή περιμετρικά του χωριού .

Ένας από τους πρώτους αλευρόμυλους  στην  περιοχή  και που εξυπηρετούσε όλα τα γύρω χωριά ξεκίνησε την λειτουργία του στα μέσα της δεκαετίας του 1940 από των Κατωκοπίτη προύχοντα Χατζηγιωρκάτζη σε ένα διπλανό με την δίπατη και επιβλητική αρχοντική κατοικία του πίσω ακριβώς από το "μπακάλικο" που διατηρούσε και που και αυτό θα πρέπει να καταγραφεί  είναι ότι είναι το πρώτο οργανωμένο κατάστημα που λειτουργεί στην Κατωκοπιά.

Την ίδια περίπου εποχή στην άκρη του χωριού και στο δρόμο που συνδέει την Κατωκοπιά με το το χωρίο Αστρομερίτης αρχίζει να λειτουργεί ένα σύνχρωνο ελαιοτριβείο με πρωτοβουλία του για πολλά χρόνια κοινοτάρχη του χωρίου Νικόλα Πρωτοπαπά που εξυπηρετεί και αυτό το έργο όλη την  γύρω αγροτική περιοχή.

Η χρίση του Σιδηρόδρομου για την διακίνηση ανθρώπων και αγαθών συμπληρώνει τον κύκλο της λειτουργίας του το 1932 για την Δυτική γραμμή από Λευκωσία προς Μόρφου και το 1951 Πανκύπρια .
Η ανάγκη να αναπληρωθεί το καινό που δημιουργείται είναι μεγάλη.

Τα πρώτα αυτοκίνητα  και γεωργικά  μηχανήματα  (τρακτέρ -αλωνιστικές- θεριστικές μηχανές) κάνουν την εμφάνιση στα  μέσα της δεκαετίας του 1940.
Η ασφαλτόστρωση των δρόμων εντός του χωριού αρχίζει  την δεκαετία του 1950 και ολοκληρώνετε   άμεσος μετά την ανεξαρτησία.
Την ίδια εποχή κάνουν την εμφάνιση τους οι πρώτες τοπικές οργανώσεις.
Η Λαικές Οργανώσεις Κατωκοπιάς, (1948). Το  θΟΙ ,ΕΚΑ και ΠΕΚ(1956) , δραστηριοποιούνται συμβάλλοντας ουσιαστικά  στην κοινωνική , αγροτική ,και θρησκευτική  , ανάπτυξη του χωρίου.
Οι ιδιοκτήτες Φορτηγών και Επιβατηγών αυτοκινήτων δημιουργούν της δικές τοπικές ενώσεις(1961).

Πολιτιστικοί σύλλογοι δημιουργούνται Θεατρικά έργα όπως η 9η Ιουλίου,Η Χιώτισσα ανεβάζονται στη σκηνή με επαγγελματική προσέγγιση και αφήνουν εποχή.
Στο αναγνωστήριο(κοινοτική βιβλιοθήκη) στο χώρο που είναι κτισμένη σήμερα η Νέα εκκλησία της Παναγίας με την στεγασμένη θεατρική σκηνή του ανεβάζονται τα πρώτα αυτά Θεατρικά έργα.

Ο Σόλων Κυπρίδημος και ο Θράσος Χριστοδούλου (Ττοουλέγγου) είναι μόνον δύο άτομα από τα πολλά που πρέπει να αναφέρουμε.
Το κτήριο αυτό χρησιμοποιείτε αργότερα σαν το πρώτο νηπιαγωγείο της κοινότητας.