ΤΑ ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΑ ΝΕΡΑ - Η ΚΑΤΩΚΟΠΙΑ : ΥΠΟ ΚΑΤΟΧΗ

Go to content

Main menu:

ΤΑ ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΑ ΝΕΡΑ

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΑΣΧΟΛΙΕΣ

Μια άλλη σημαντική αναφορά που πρέπει να  καταγραφεί είναι   τα "Τρεχούμενα" νερά.
Ο κάμπος χωρίς νερά είναι άγονος .Οι Κατωκοπίτες το είχαν στο αίμα τους. Ο κακός τόπος γίνεται  καλός τόπος και εύφορος .Ένα πολύπλοκο σύστημα με  νερόλακκους  και λαγούμια κατασκευάζονται.

Ο Γεώργιος Κερκίδης  αναφέρει στο βιβλίο του «Μνήμες Κατωκοπιάς»:
…..όταν έμαθαν λίγα γράμματα , μερικοί από τους νέους της εποχής σκέφτηκαν να αποτελέσουν ένα μετοχικό συνεταιρισμό  για την εξεύρεση νερού, το οποίο έφεραν στην επιφάνεια με λαγούμια
γύρο στο 1915, το ονομαζόμενο ‘Παλλουδερή’ . …το 1932  οργανώσαμε δύο άλλους  συνεταιριστικούς   οργανισμούς για την ανόρυξη υπόγειων φρεατίων , το ‘Κτιρκώτικο’ και το ‘Σκλινικάρικο’ .
Επειδή υπήρχε μεγάλη οικονομική κρίση όλοι  οι μέτοχοι αντί να καταβάλουν λεφτά για την αποπληρωμή των καταβολών  εργαζόμαστε όλοι σαν λακκοτρύπηδες ή τραβούσαμε ζεμπύλια με αλακάτια για να συνεχιστή το έργο  και να φέρουμε στην επιφάνεια το πολύτιμο νερό για την άρδευση.


ΤΟ ΠΑΛΙΟ(Παλουδερή-1915)

Την πρωτιά την έχουν οι πλούσιοι Κατωκοπίτες δηλώνουν την παρουσία τους, συνεργάζονται και κατασκευάζουν το πρώτο αρδευτικό σύστημα για ύδρευση και άρδευση με τρεχούμενο νερό. Ένα σύστημα που ξεκινά  ανατολικά του χωριού από τη την  περιοχή του χωρίου Μάσσαρι από την όχθη σχεδόν του ποταμού Σερράχη και κατέληγε 1χμ περίπου έξω από το χωριό,κοντά στο γήπεδο του Θ.Ο.Ι.
Ο καμπος γίνεται πράσινος και νέες καλλιέργειες  με καρπούζια-πεπόνια, πατάτες, λινάρι βαμβάκι αντικαθιστούν τις παλαιές ξυρικές και άνυδρες καλλιέργειες .

  ΣΚΛΙΝΙΚΑΡΙ
Την ίδια εποχή (1930) ακόμη ένα αρδευτικό  έργο   βασισμένο στην ίδια σκέψη και τακτική  αρχίζει  να κατασκευάζεται .
Το έργο ξεκινά με το πρώτο να βρίσκεται στα βόρια του χωριού Περιστερώνα στο δρόμο για τη  Κατωκοπιά .
Όλο το σύστημα αυτό με τα λαγούμια  κατασκευάζεται για να καλύψει τις ανάγκες  για άρδευση του κάμπου που απλώνετε μεταξύ  της  Περιστερώνας  και της Κατωκοπιάς  και που εκείνη την εποχή  ήταν ξερός και άγονος χωρίς νερό
.

ΤΟ ΖΩΔΙΑΤΙΚΟ

Το αδρευτικό  αυτο έργο κατέληγε στα δυτικά της Κατωκοπιάς στην περιοχή (Άνκουλος )  μεταξύ Κατωκοπιάς και Αστρομερίτη  νοτιοανατολικά της Πάνω Ζώδιας.
Παρόμοιο στην σύλληψη και εκτέλεση του όπως το ΠΑΛΛΙΟ και το ΚΤΙΡΚΟΤΙΚΟ.
Η ανάγκη κατασκευής είναι εμφανής. Ολόκληρη η περιοχή των χωριών τη περιοχής Κατωκοπιάς
Αργάκι- Αστρομερίτη - Ζώδιας - Περιστερώνας ήταν άγονη λόγω της   παντελούς έλλειψης υδάτινων πόρων.
Οι κάτοικοι στην αναβροχιά σήκωναν τα χέρια ψηλά και οι τοκογλύφοι γέμιζαν τη   κάσα με λίρες , της αποθήκες με προϊόντα και τα συρτάρια τους με διαμαρτυρημένα γραμμάτια και Κκοτσάνια (τίτλους Ιδιοκτησίας).

ΤΟ ΚΤΙΡΚΟΤΙΚΟ
Λίγα χρόνια αργότερα έρχεται η σειρά των φτωχών.
Διμοιουργείτε ο δεύτερος αρδευτικός  σύνδεσμος σε πιο πλατιά βάση μιας και την εποχή αυτή
1920-1940 εμφανίζετε μια νέα μάστιγα(οικονομική).Είναι οι τοκογλύφοι. Την ίδια εποχή μια τρομερή αρρώστια κάνει την εμφάνιση της που ουσιαστικά αποδεκατίζει  τους αγροτικούς πληθυσμούς της Κύπρου. Είναι η  ελονοσία η μηνιγγίτιδα και ο τύφος (θανατικό).
Μέσα σε  αυτές  τις  δύσκολες  συνθήκες  οι  Κατωκοπίτες δραστηριοποιούνται και  αρχίσουν την κατασκευή του νέου και ριζοσπαστικού για την εποχή του έργου.
Αναζητούν και βρίσκουν νερό 4κμ νοτιοανατολικά του χωριού στην περιοχή Κάτζηλος  κοντά στις όχθες του ποταμού Σερράχη όχι μακριά από το χωριό Αυλώνα.
Ταυτόχρονα  το νερό κατανέμεται (νομιάζεται)σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε αγρότη χωρικού Κατωκοπίτη, γίνεται ανάθεση του έργου και αρχίζουν ταυτόχρονα οι καταβολές. Το ποσό δηλαδή που αντιστοιχεί στο κάθε μέτοχο Κατωκοπίτη. Το έργο αναλαμβάνει να εκτελέσει  ο Κατωκοπίτης τεχνίτης Πέτρος Κυπρήδιμος (Μάστρε Πετρής).Το τρεχούμενο νερό έπρεπε να καταλήξει στο κέντρο του χωριού κοντά στη εκκλησία εκεί που ουσιαστικά είναι και η καρδιά του χωριού.
Από το διπλανό χωριό Αργάκι δείχνουν να ενδιαφέρονται για το έργο έτσι τα σχέδια αλλάζουν και αποφασίζεται  όπως το νερό εμφανιστεί στην  νότια είσοδο του χωριού στο  δρόμο που συνδέει την Κατωκοπιά με την Περιστερώνα και από το σημείο εκείνο το νερό με πέτρινα αυλάκια να διακλαδώνεται και να καταλήγει και στην Κατωκοπιά αλλά και  στα δυτικά στο Αργάκη.
Με υπολογισμούς δύσκολους για τα χρόνια εκείνα  και με ένα σύστημα υπόγειων καναλιών (διαδρόμων -λαγούμια) που για την κατασκευή τους  θυμούνται πολλά όσοι έτυχε να εργαστούν στο δύσκολο αυτό έργο ,το τρεχούμενο νερό καταλήγει στο ακριβές σημείο.  Κοντά στο Νέο και το Παλιό υδραγωγείο.
Εκεί που πολλοί Κατωκοπίτες θυμούνται ότι ανάβλυζε το τρεξιμιό με τα μικρά καβούρια και τις μαύρες κάττες(μικρά σαλυγκάρια) του γλυκού νερού.
Το έργο είχε τελειώσει .Οι Κατωκοπίτες είχαν ότι τους άξιζε.
Στο τέλος τις  δεκαετίας του 1960 οι  περισσότεροι τίτλοι ιδιοκτησίας του Κτιρκότικου αγοράζονται από Κατωκοπίτες  λόγω τις μεγάλης ανάγκης για άρδευση  ενώ για την καλύτερη εκμετάλλευση του υδροφόρου στρώματος τοποθετούνται (αρχές 1960) δύο πετρελαιοκίνητες  τουρμπίνες άντλησης   του νερού.

 
Back to content | Back to main menu